Voorbereiding op risico’s in het jaarplan van de Foundation

Als onderdeel van onze missie om “mensen in de gehele wereld te faciliteren en te betrekken bij het verzamelen en ontwikkelen van educatieve inhoud onder een vrije licentie of in het publiek domein, en om die inhoud effectief en wereldwijd te verspreiden,” is de Wikimedia Foundation toegewijd aan de bescherming en ondersteuning van Wikipedia en de Wikimedia-projecten. Ons jaarplan reageert op trends die we in de wereld zien, zoals toenemende pogingen van groepen met bepaalde belangen, van influencers en van sommige overheden om de geloofwaardigheid van online bronnen te ondermijnen, als zij het niet met die bronnen eens zijn.

Deze trends resulteren in hernieuwde pogingen om bronnen tot zwijgen te brengen door middel van hinderlijke rechtszaken of andersoortige dreigingen. Binnen de Wikimedia-beweging hebben we opvallende wettelijke gevallen gezien in India en in de Europese Unie, en dreigingen in de Verenigde Staten. Dit maakt de toewijding van de Foundation voor de bescherming van de Wikimedia-projecten — als organisatie die een website ondersteunt die wereldwijd in de top tien staat — op dit moment lastiger en belangrijker dan ooit. Terwijl de Foundation bezig is met het opstellen van het volgende jaarplan, willen we graag meer delen over onze filosofie en onze benadering van risico management. 

Onze benadering wortelt in de bescherming van de Wikimedia-projecten, hun grondbeginselen, en de ondersteuning van de veiligheid van vrijwilligers die bijdragen. Deze voortdurende steun omvat:

• Handhaving van onze kernwaarde van neutraliteit, inclusief de vorming van een werkgroep met als doel om het Wikipedia-standpunt over neutraliteit te versterken over de verschillende taalversies;
• Doorgaan met het publiceren van regelmatige rapportages over transparantie zoals we al meer dan decennium doen, waarbij we publiekelijk inzicht geven over de aard van de juridische verzoeken die de Foundation ontvangt en hoe deze worden behandeld;
• Instandhouding van hulpmiddelen voor vrijwilligers, waaronder een contactpunt voor mensenrechten (24/7 in de gaten gehouden) bedoeld voor gebruikers die bedreigd worden vanwege hun bijdragen aan de Wikimedia-projecten;
• Voortdurende verbetering van de bekendheid met en kennis over Wikipedia bij het meest bepalende publiek, waaronder wetgevers en toezichthouders in de gehele wereld. Dit loopt van het beleid dat aan de basis ligt van onze betrokkenheid voor vrije kennis tot aan het bespreken van misverstanden om ervoor te zorgen dat onze projecten blijvend vertrouwen genieten als betrouwbare bronnen van kennis;
• Het indien nodig nemen van gerechtelijke stappen, zoals we al meer dan twee decennia hebben gedaan teneinde de projecten te beschermen, vrijwilligers te ondersteunen en om het juridisch raamwerk vorm te gegeven dat onze projecten en onze mensen beschermt.

Dit alles bouwt voort op het werk dat de Foundation gedurende de afgelopen twee jaar heeft uitgevoerd om de algemene aanpak voor het risicomanagement te versterken, inclusief regelmatige voorbereiding op verschillende scenario’s en noodgevallen met personeel dat expertise kon inbrengen over perscontacten, financiën, technologie, wetgeving, mensenrechten, veiligheid en andere gebieden. In 2024 richtte de Foundation bijvoorbeeld een werkgroep op om desinformatie te monitoren tijdens het grootste verkiezingsjaar ter wereld, en ondersteunde zij vrijwilligersgemeenschappen bij het omgaan met desinformatie op de projecten. Dit varieerde tussen rapportages over hoe de Wikimedia-vrijwilligersgemeenschap met succes desinformatie aanpakte tijdens dit historische verkiezingsjaar en samenwerking met andere groepen die zich inzetten voor betrouwbare informatie. Het resultaat hiervan: dankzij de kracht van ons beleid kon Wikipedia wereldwijd dienen als betrouwbare bron van actuele verkiezingsinformatie, waarbij grootschalige mis- en desinformatie op de projecten werd voorkomen.

Het afgelopen jaar zijn we erin geslaagd om met strategische processen de vrije kennis te beschermen en de vrijwilligers die eraan bijdragen te ondersteunen. Eerder dit jaar behaalde de Foundation bijvoorbeeld een belangrijke juridische overwinning in Duitsland, waarbij we een precedent konden scheppen dat Wikimedia-gemeenschappen kan helpen beschermen.

In deze uitdagende omgeving is het van groot belang om de Wikimedia-projecten te blijven ondersteunen – samen met onze kernwaarden, onze principes en ons beleid, alsmede de vrijwilligers die zich onvermoeibaar inzetten om de projecten te laten groeien. Dit alles doen we om een dienst te bewijzen aan de miljarden mensen wereldwijd die zoeken naar betrouwbare, neutrale informatie op Wikipedia en daarbuiten. Zoals we in dit bericht hebben beschreven, blijft de Foundation bezig met de aanpak van risico’s, terwijl we de bedreigingen inschatten, gericht op onze inhoud, onze werkwijze en onze vrijwilligers en ons daarop voorbereiden.

Wikimedianen die aanvullende suggesties willen doen hoe de Wikimedia Foundation ondersteuning kan bieden worden uitgenodigd om bij te dragen aan ons jaarplan. En Wikimedianen die te maken krijgen met een bedreiging zouden contact moeten opnemen met de juridische afdeling van de Foundation.