Büyüleyici bir yolculuk: Topluluğumuzdan 10 yıllık rögar kapağı fotoğrafçılığı

Bu yıl, 2024, rögar kapağı fotoğrafçılığının 10. yılı. Wikimedian topluluğumuzun dünyanın farklı yerlerinden rögar kapaklarını fotoğraflama ve belgeleme misyonuyla çıktığı büyüleyici bir yolculuk. Bu rögar kapaklarından ilki üyemiz Montserrat Sáez tarafından 13 Nisan 2014 tarihinde görüntülendi. Montse, Luis Ulzurrun ile birlikte, “Ne güzel ne de çirkin, zamanına göre oldukça ‘normal’; ancak (kapağına kazınmış olan ve Ulusal Kolonizasyon Enstitüsü’ne -INC- ait olan) anagram, ne anlama geldiğini öğrenene, bulunduğu yeri ve tarihini anlayana kadar bizi şaşırttı. Eğer bu olmasaydı, göreve devam edemezdik” diyor.

Rögar kapakları, kanalizasyon ve kamu hizmeti şebekelerinde yaygın olarak bulunan rögarları korumak için tasarlanmış sağlam kapaklardır. Topluluğumuz için bu rögar kapakları, benzersiz konumlarını ve özelliklerini kaydederek on yıldır devam eden tutkulu bir belgeleme çabasının odağı haline geldi. Wikimedia Commons kategorisinde daha fazlasını bulabilirsiniz.

On yıllık keşif ve belgeleme süreci

Bir rögar kapağını belgelemek, topluluğun gezi ve gezintilerinin önemli bir parçası haline geldi. Yıllar içinde bazı üyeler, özellikle de temsil edici olduğunu düşündükleri bazı kapaklara yakınlık duymaya başladılar. Örneğin Mentxu Ramilo, Vitoria-Gasteiz’de büyüleyici bulduğu 1925 yılına ait bir rögar kapağı buldu. Mentxu, “Wikimedian ruhu ve tutkuları ile grafik mirasının bir parçasını oluşturan ve belgelenmeyi hak eden her şeyin beni etkilemesine izin verdim” diye açıklıyor.

Adrián Estévez, Gandesa’da Dirección General de Regiones Devastadas y Reparaciones’e (Yıkıma Uğramış Bölgeler ve Onarımlar Genel Müdürlüğü) ait bir rögar kapağını özel bir sevgiyle hatırlıyor. Fotoğrafını çektiğinde, Ebro Savaşı’nın kasaba üzerindeki yıkıcı etkilerini düşünmeden edemedi.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tapa_de_rexistro_de_Regiones_Devastadas_en_Gandesa.jpg

Adrián fotoğraflarının hazırlanmasını çok ciddiye alıyor, kapakları temizliyor ve gölgelerin veya ayaklarının görüntüde gözükmesinden kaçınmak için en iyi pozisyonu arıyor. Olağanüstü fotoğraflarından bir diğeri de A Coruña’daki Estrella Galicia fabrikasının yakınında mükemmel durumdaki bir rögar kapağı.

Miguel Alán bize Valladolid’deki 1901 yılından kalma en eski rögar kapağının hikayesini anlatıyor. Öte yandan Florencia Claes’in Prado Müzesi’nde bulunan 1851 tarihli bir kapak için özel bir tercihi var.

Florencia bulgularını toplulukla paylaşmayı ve kapakların yeri hakkında bir tahmin oyunu oynamayı seviyor, bu da ona belgelemeye devam etmek için ek motivasyon sağlıyor.

Şehirlerdeki gizli sanatın on yılı

Rögar kapaklarını fotoğraflamanın ardındaki motivasyon bazılarına tuhaf gelebilir, ancak bir grup Wikimedian için bu, kentsel çevremizin benzersiz yönlerini belgelemek ve korumak için büyüleyici bir yoldur.

Bir grafik dokümantasyon meraklısı olan Mentxu, ilgisinin diğer Wikimedianların etkisinden kaynaklandığını açıklıyor. Ayrıca kendini dükkan tabelalarını fotoğraflamaya adamış durumda ve belgelenmeyi hak eden her unsur dikkatini çekiyor. Sıradan görünen ayrıntıları yakalamaya ve paylaşmaya yönelik bu adanmışlık, şehirlerimizin grafik mirasına ve görsel tarihine duyulan derin saygıyı yansıtmaktadır.

Adrian bu uygulamaya tarihsel bir perspektif katıyor. Ona göre rögar kapakları, sadece rögar kapağı olmaktan çok daha fazlası; hikayeler anlatan tarihi eserler. Her kapak, ne zaman, ne amaçla, kim tarafından ve nerede yapıldığına dair bilgiler taşır. Rögar kapaklarının zaman içinde hikayeler anlatma yeteneği, onları kentsel ve endüstriyel gelişimi daha iyi anlamak isteyenler için ilgi çekici ve değerli nesneler haline getirmektedir.

Öte yandan Miguel Alan ise rögar kapaklarında fotoğraf toplamak ve benzer ilgi alanlarına sahip bir topluluğa katılmak için bir bahane buldu. Siloları, yol işaretlerini veya Osborne boğalarını fotoğraflayan diğerlerinden esinlenerek, rögar kapaklarının kendi alanı olacağına karar verdi. Ana motivasyonu Wikimedia Commons’ta belirli bir kategoriyi tamamlamaktır: “Category:Manhole covers by year”. Seyahat etmenin ve eski kapakları bulmanın zorluklarına rağmen, kendini bu göreve adamış ve tatillerinde birçok kapağı yakalamayı başarmıştır.

Florencia ise güzelliği bu kapakların çeşitliliğinde ve tasarımında görüyor. Onun için her rögar kapağı, kendi estetiği ve anlamı ile başka bir dünyaya giriş niteliğinde ve bu da onu onları belgelemeye devam etme konusunda motive ediyor.

Bu on yıl boyunca topluluğumuz, en gündelik ögelerin bile büyüleyici hikayeler saklayabileceğini ve kültürel hazineler haline gelebileceğini gösterdi. Ve hepsinden önemlisi, bu macera daha bitmedi!