Quỹ Wikimedia đang triển khai tài khoản tạm thời cho các biên tập viên (đăng xuất) chưa đăng ký tài khoản trên nhiều wiki. Các cộng đồng có cơ hội thử nghiệm và đóng góp ý kiến để cải thiện tính năng này trước khi nó được triển khai trên tất cả các wiki vào giữa năm 2025.
Trên hầu hết các wiki, các chỉnh sửa được thực hiện bởi người dùng chưa đăng nhập được ghi nhận theo địa chỉ IP sử dụng tại thời điểm xuất bản. Một địa chỉ IP là một dãy số duy nhất để nhận dạng thiết bị kết nối Internet. Tài khoản tạm thời là một loại tài khoản người dùng mới, hiện có trên 12 wiki và sẽ được triển khai trên tất cả các wiki vào năm sau. Những tài khoản này sẽ được sử dụng để ghi nhận các chỉnh sửa mới của người dùng chưa đăng nhập thay vì địa chỉ IP. Tuy vậy, đây không phải là sự thay thế hoàn toàn. Thứ nhất, người dùng tạm thời sẽ được truy cập vào một số tính năng hiện không khả dụng với người chưa đăng nhập. Thứ hai, các dự án Wikimedia vẫn sẽ sử dụng địa chỉ IP của người dùng chưa đăng nhập và các thành viên cộng đồng có kinh nghiệm sẽ tiếp tục có quyền truy cập đối với những địa chỉ IP này khi cần. Thay đổi này đặc biệt quan trọng đối với người dùng chưa đăng nhập và những ai sử dụng địa chỉ IP để chặn người dùng hoặc đảm bảo an toàn cho các wiki.
Đây là bài đăng đầu tiên trong loạt bài dành riêng cho tính năng tài khoản tạm thời. Bài viết cung cấp một cái nhìn tổng quan về những điều cơ bản của dự án, tác động của nó đến các nhóm người dùng khác nhau, và kế hoạch triển khai thay đổi này trên tất cả các wiki. Các bài đăng tiếp theo sẽ cung cấp thêm chi tiết về việc chúng tôi đã hợp tác với các thành viên cộng đồng có quyền kỹ thuật nâng cao như thế nào. Theo lời khuyên của họ, chúng tôi đã gắn kết việc triển khai tính năng này với công việc phát triển các tính năng cụ thể.
Cơ sở pháp lý cho thay đổi này
Những thay đổi trong luật pháp và quy định về quyền riêng tư trên internet đang khiến việc bảo vệ dữ liệu cá nhân trở nên ngày càng cấp thiết đối với các dự án Wikimedia. Để đáp ứng nhu cầu này, Quỹ Wikimedia phải thay đổi cách các biên tập viên chưa đăng nhập tương tác với các wiki và cách xử lý dữ liệu cá nhân của họ. Giải pháp là giới thiệu tài khoản tạm thời – điều này sẽ cải thiện quyền riêng tư của các biên tập viên chưa đăng nhập. Để tìm hiểu thêm về sự cần thiết của tài khoản tạm thời, hãy xem phần pháp lý trong Câu hỏi thường gặp (FAQ) và bản cập nhật năm 2021 từ nhóm Pháp lý.
Cách tài khoản tạm thời hoạt động
Các dự án Wikimedia cho phép bất kỳ ai chỉnh sửa, dù có hoặc không tạo tài khoản. Đây là một trong những nguyên tắc sáng lập của chúng ta. Khi một chỉnh sửa được thực hiện qua tài khoản đã đăng ký, chỉnh sửa đó sẽ được ghi nhận vào tài khoản tương ứng trong các nhật ký và trang như Thay đổi gần đây hoặc lịch sử trang. Khi một chỉnh sửa được thực hiện mà không qua tài khoản, chỉnh sửa đó sẽ được gán cho một tài khoản tạm thời được tạo tự động. Tài khoản tạm thời này sẽ được tạo thay mặt cho biên tập viên chưa đăng nhập và tồn tại trong 90 ngày. Tất cả các chỉnh sửa tiếp theo từ cùng thiết bị sẽ được gán cho cùng tài khoản tạm thời.
Tên của loại tài khoản này tuân theo quy luật: ~2024-1234567 (một dấu ngã, năm hiện tại, một con số). Con số sẽ tự động tăng lên, sao cho người dùng tiếp theo sẽ là ~2024-1234568, và cứ thế. Người dùng sẽ không được lựa chọn cái tên này.
Sẽ vẫn là cùng một tài khoản ngay cả khi địa chỉ IP thay đổi, trừ khi người dùng xóa cookie trình duyệt hoặc sử dụng một thiết bị hoặc trình duyệt web khác. Bản ghi về địa chỉ IP được sử dụng tại thời điểm chỉnh sửa sẽ được lưu giữ trong 90 ngày sau khi chỉnh sửa. Chỉ một số người dùng đã đăng nhập mới có thể xem thông tin này.
90 ngày sau ngày tạo tài khoản, cookie sẽ hết hạn. Tất cả các chỉnh sửa đã xuất bản sẽ tiếp tục được ghi nhận vào tài khoản đó, nhưng nếu người dùng tiếp tục chỉnh sửa khi không đăng nhập, họ sẽ được gán một tài khoản tạm thời mới. Các tài khoản tạm thời không thể chuyển đổi thành tài khoản đã đăng ký. Để tìm hiểu thêm về cách hoạt động của tài khoản tạm thời, hãy xem trang trợ giúp của chúng tôi.
Tính năng tài khoản tạm thời đang được bật ở đâu
Tính năng tài khoản tạm thời hiện đang được bật ở các Wikipedia tiếng: Quảng Đông, Đan Mạch, Igbo, Bokmål Na-uy, Romani, Xéc-bi, Serbo-Croatia, và Swahili, cũng như trên Wikiversity tiếng Séc, Wikiquote tiếng Ý, Wikibooks tiếng Nhật, và Wiktionary tiếng Ba Tư.
Tính năng này có ý nghĩa gì với các nhóm người dùng khác nhau?
Đối với người đọc không có tài khoản Wikipedia
Không có gì thay đổi! Nếu bạn không chỉnh sửa, không đăng nhập, và chỉ đọc Wikipedia (hoặc sử dụng Wikidata, Wikimedia Commons, v.v.), sẽ không có sự khác biệt gì đối với bạn.
Đối với biên tập viên không đăng nhập
- Tính năng này giúp tăng cường quyền riêng tư: hiện tại, nếu bạn không sử dụng tài khoản đã đăng ký để chỉnh sửa thì mọi người đều có thể thấy địa chỉ IP của các chỉnh sửa bạn đã thực hiện, ngay cả sau 90 ngày. Điều này sẽ không còn khả thi trên các wiki có tài khoản tạm thời được kích hoạt.
- Nếu bạn sử dụng tài khoản tạm thời để chỉnh sửa từ các địa điểm khác nhau trong vòng 90 ngày qua (ví dụ như ở nhà và ở quán cà phê), lịch sử chỉnh sửa và địa chỉ IP của tất cả các địa điểm đó sẽ được ghi lại cùng nhau cho cùng một tài khoản tạm thời. Những người dùng đáp ứng được yêu cầu sẽ có thể xem dữ liệu này. Nếu điều này gây ra bất kỳ mối lo ngại nào về bảo mật cá nhân của bạn, vui lòng liên hệ với
talktohumanrights at wikimedia dot orgđể được tư vấn.
Đối với thành viên cộng đồng tương tác với biên tập viên không đăng nhập
- Tài khoản tạm thời được liên kết duy nhất với một thiết bị. So với đó, địa chỉ IP có thể được chia sẻ giữa các thiết bị và người khác nhau (ví dụ, nhiều người ở trường học hoặc nơi làm việc có thể sử dụng cùng một địa chỉ IP).
- Danh tính của người dùng tạm thời sẽ ổn định hơn so với người dùng IP. Nếu bạn thấy chỉnh sửa của họ và để lại tin nhắn trên trang thảo luận của họ, rất có thể người thực hiện chỉnh sửa sẽ đọc được tin nhắn đó ngay cả khi một thời gian đã trôi qua.
- Tài khoản tạm thời hoạt động tương tự như tài khoản đã đăng ký ở một số khía cạnh. Chúng tôi có thể bật thêm các tính năng cho chúng trong tương lai. Như bạn có thể thấy trong ảnh chụp màn hình phía trên, người dùng tài khoản tạm thời sẽ có thể nhận thông báo. Cũng sẽ có thể cảm ơn những chỉnh sửa của họ, gắn thẻ họ trong các cuộc thảo luận, và mời họ tham gia sâu hơn vào cộng đồng.
Đối với thành viên sử dụng dữ liệu địa chỉ IP để bảo quản wiki
- Đối với tuần tra viên theo dõi các thành viên phá hoại, xem xét các hoạt động vi phạm quy định, v.v.: Những người dùng đủ điều kiện sẽ có thể xem được địa chỉ IP của thành viên tạm thời và tất cả các đóng góp do tài khoản tạm thời tạo ra từ một địa chỉ hoặc dãy địa chỉ IP cụ thể. Họ cũng sẽ có thể tiếp cận tới các thông tin hữu ích về địa chỉ IP nhờ tính năng Thông tin IP. Nhiều các phần mềm khác cũng đã được xây dựng hoặc điều chỉnh để tích hợp tốt với tài khoản tạm thời, như là Bộ lọc phá hoại, chặn toàn cầu, Đóng góp Người dùng Toàn cầu…
- Đối với admin chặn biên tập viên không đăng nhập:
- Chúng tôi đang và sẽ tiếp tục làm việc với những người dùng có quyền truy cập nâng cao như các quản trị viên đặc biệt (steward). Với những nhận xét và câu hỏi vô giá từ những người dùng này, chúng tôi đã cập nhật các công cụ và lên lịch triển khai các bản cập nhật này.
- Chúng tôi đang và sẽ tiếp tục làm việc với những người dùng có quyền truy cập nâng cao, như các quản trị viên đặc biệt (stewards). Với những nhận xét và câu hỏi vô giá từ những người dùng này, chúng tôi đã cập nhật các công cụ và lên lịch triển khai các bản cập nhật này.
- Tài khoản tạm thời sẽ không được áp dụng hồi tố cho các đóng góp được thực hiện trước khi triển khai. Trên Đặc biệt:Đóng góp, bạn sẽ có thể xem các đóng góp của người dùng IP hiện có, nhưng sẽ không thấy các đóng góp mới được thực hiện bởi tài khoản tạm thời trên địa chỉ IP đó. Thay vào đó, người dùng đáp ứng các yêu cầu nên sử dụng Đặc biệt:Đóng góp IP để xem những đóng góp này.
Khi nào thì tính năng tài khoản tạm thời sẽ được triển khai trên các wiki khác?
- Như chúng tôi đã đề cập, chúng tôi đã triển khai tài khoản tạm thời trên nhóm wiki đầu tiên. Giai đoạn này được gọi là giai đoạn triển khai thử nghiệm nhỏ. Nó sẽ giúp chúng tôi xác định được những vấn đề cần được sửa chữa trước khi tài khoản tạm thời được kích hoạt trên nhiều wiki hơn. Chúng tôi cần xem cách các thành viên cộng đồng tương tác với tài khoản tạm thời, liệu tất cả các công cụ hiện tại và mới có hoạt động bình thường không, liệu người dùng có kinh nghiệm có thể thực hiện các công việc hàng ngày của họ một cách thoải mái hay không, v.v. Chúng tôi sẽ liên tục theo dõi tác động của dự án này và định kỳ chia sẻ các báo cáo. Bạn có thể xem bảng điều khiển công khai với dữ liệu thời gian thực.
- Nếu không có quá nhiều việc đột xuất, chúng tôi sẽ triển khai tính năng này trên các wiki lớn hơn vào tháng 2 năm 2025. Chúng tôi gọi đây là bước triển khai thử nghiệm lớn. Nó có thể bao gồm một số wiki trong top 10 nếu họ bày tỏ sự quan tâm (hãy viết cho chúng tôi tại đây). Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không triển khai trên Wikipedia tiếng Anh vào thời điểm đó.
- Kế tiếp, vào giữa năm 2025, chúng tôi sẽ triển khai trên tất cả các wiki còn lại bằng một bước phối hợp cẩn thận. Sau đó, chúng tôi sẽ cung cấp các sự hỗ trợ cần thiết, theo dõi số liệu và giải quyết các vấn đề phát sinh.
Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức để thông báo trước cho tất cả những ai bị ảnh hưởng. Thông tin về tài khoản tạm thời sẽ có sẵn trên Tech News, Diff, các blog khác, các trang wiki khác nhau, biểu ngữ và các hình thức khác. Tại các hội nghị, chúng tôi hoặc các đồng nghiệp đại diện cho chúng tôi sẽ mời người tham dự thảo luận về dự án này. Ngoài ra, chúng tôi đang liên hệ với các đối tác điều hành các chương trình hỗ trợ cộng đồng.
Hãy đăng ký bản tin của chúng tôi để kịp thời cập nhật thông tin. Để tìm hiểu thêm về dự án, hãy đọc câu hỏi thường gặp (FAQ) và xem cập nhật mới nhất. Bạn cũng có thể nói chuyện với chúng tôi trên trang dự án hoặc ngoài wiki. Hẹn gặp lại!
Can you help us translate this article?
In order for this article to reach as many people as possible we would like your help. Can you translate this article to get the message out?
Start translation