E huaki ana i ngā rangahau a Tāmaki Paenga Hira mā te Wikicite

An interior shot of Te Ao Mārama South Atrium, which opened to the public in November 2020.

I te paunga o te tau 2020 i whakawhiwhia te tari o te Collection Information and Access o Tāmaki Paenga Hira ki tētahi pūtea i a Wikicite hei utu i tētahi tangata i raro i te kaupapa o Wikimedian in Residence ki te huaki i te pātaka mātauranga o te Whare Taonga, kua neke atu i te 150 tau e pupuri ana i roto i ngā putanga. Ka arotahtauranga me ngā puka rangahau. Ka arotahi  tēnei mahi ki te hautaka mātauranga matua o Records of the Auckland Museum. I tīmata mai a User:Prosperosity, Marty Blayney, ki te Whare Taonga i te marama o Kohitātea 2021, otirā, koia tonu te Wikimedian in Residence whai-utu tuatahi o Aotearoa.

He kaupapa nui tēnei i raro i ā mātou mahi i te taha o Wikipedia. He ōrite ngā whāinga nui a Tāmaki Paenga Hira me Wikimedia Foundation e pā ana ki te whakahōrapatangata o te mātauranga, huri noa. Kua roa mātou e whai wāhi atu ana ki ngā kaupapa o Wikimedia. Neke atu i te 170,000 te nui o ā mātou whakaahua ki te pae o Commons, ā, ka whakatūria te Wikimedian in Residence tuatahi hei tauira mahi ki tō mātou whare taonga i te tau 2017. I tērā tau, ka whakatūria te Wiki Workplan i runga i ngā tohutohu o ngā ētita o te rohe nei, ā, e whakaū ana te kaupapa o Wikicite i ngā kaupapa whānui e toru nei: te whakapāpātanga atu ki te hapori, te whakapiki ake me te whakapai ake i te Wikipedia, te Wikimedia me te Wikidata, waihoki, ko te whakatuwhera ake i ngā hua o ngā rangahau a te Whare Taonga ki ngā kaitoro maha o Wikipedia huri noa i te ao.

Ka tutuki te kaupapa i te mutunga o Haratua 2021, ā, he koanga ngākau te kite atu i ngā hua. Ahakoa ngā here o te noho rāhui o COVID i te tīmatanga o te tau, ka whakatūria tonu ngā huinga tāngata e rua. I tū te hui tuatahi i te 1 o Haratua. Ko te tīmatanga tērā o ngā huihuinga ā-kanohi mō te mahi ētita, ki roto tonu i te whare pukapuka o te Whare Taonga (i tū ki te ipurangi i te wā o ngā rāhui). I te 21 o Haratua ka whakatūria e mātou tētahi papamahi mō ngā kaimahi a GLAM, e 22 rātou, mai i te rohe o Tāmaki Makaurau – hei reira ka whakatairangahia ngā pae o Wikimedia ki te rāngai whare taonga, ā, ka ākina hoki rātou ki te paku āwhina i ngā mahi ētita.

He nui anō ngā mahi ētita a Marty. Kua whakaurua ia kōrero nō roto i Records, mai i te tau 1930 ki ngā putanga o nāianei, ki roto i te Wikidata. E 49 ngā kōrero hou i waihangatia ki Wikipedia, ā, e 882 ngā tohutoro i tāpirihia atu ki ngā kōrero kei roto kē i taua puna – otirā, kua piki ake te kounga o ngā mōhiohio ki Wikipedia, ā, kua whānui ake te hora o ngā putanga o te Whare Taonga. He tauira ngā kaupapa pērā i ērā mō te motu o Pitcairn, mō Niue, mō ngā Toki, mō te Yellow-bellied sea snake me te tapa mō te whānui o ngā kohinga o te Whare Taonga nō Aotearoa me Te Moananui-a-Kiwa. Ko tētahi o ngā mea whakahirahira, ko te ekenga o tētahi o ngā kōrero mō te Sweet potato cultivation in Polynesia ki te taumata o ‘Good Article’.

Tae noa ki tēnei wā, kua eke te tatau o ngā tirohanga ki ēnei kōrero ki te 1.9 miriona, ā, ahakoa e whakaahua ana tēnei i te kaha o Wikicite me Wikipedia ki te whakapiki ake i te nui o te hunga e tiki ake ana i ngā rangahau a te Whare Taonga, arā atu anō ngā hua. I te mea he wāhi a Wikipedia o te kauwhata mātauranga o Google, kei ngā matimati o ngā kaitoro ipurangi o te ao ngā rangahau a te Whare Taonga – kei te takiwā o te 4.6 piriona tō rātou tokomaha.

Otirā, he nui tonu tō mātou harikoa i ngā putanga o tēnei kaupapa, me i kore ake anō i te tautoko o Wikicite. He kokenga nui ēnei i te makeretanga iho o ngā here ki runga i ngā rangahau a te Whare Taonga, e puare mai ai ngā kōrero ki te katoa. Nō te rārangitanga mai o ngā pukapuka ki Wikidata, kua tuwhera mai ngā kōrero ki ngā reo maha, ā, nā ngā whakawhitinga i waenga i te Wikipedia me te kauwhata mātauranga o Google kua tuwhera hoki ngā rangahau a te Whare Taonga ki ngā mano tāngata huri noa i te ao. Ka mahi tonu mātou i ēnei mahi i te taha o ētahi atu kaupapa a Wikimedia – ka kitea ēnei kaupapa ki te whārangi kaupapa o GLAM. Kei te koa hoki mātou, nā ngā hua o tēnei kaupapa kei te mahi tonu a User:Prosperity hei kaimahi wā-poto.

Ngā mihi nui ki a Liam Wyatt nō Wikicite i tana tautoko i tēnei kaupapa. Me mihi hoki i te Wikimedia Foundation i tō rātou kaha ki te tautoko tonu i te huhua o ngā kaupapa o GLAM Wiki.

No comments

Comments are closed automatically after 21 days.