Pagpapaunlad ng Pagkakaiba-iba ng Wika: Mga Insight mula sa Mercator Language Conference 2024

Salin mula sa orihinal na akda ni Tochiprecious, ika-25 Nobyembre 2024

Noong unang bahagi ng Nobyembre 2024, nagkaroon ako ng pribilehiyong dumalo sa Mercator Language Conference on Shaping Policy for Minority Languages and Multilingualism sa Leeuwarden, Netherlands. Ang kagila-gilalas na kaganapang ito ay nagsama-sama ng mga aktibista ng wika, mananaliksik, tagapagturo, lingguwista, at mga gumagawa ng patakaran, na lahat ay nakatuon sa pangangalaga sa pagkakaiba-iba ng wika at pagsuporta sa mga minoryang wika sa buong mundo. Ang aking pagdalo ay naging posible sa pamamagitan ng pagpopondo mula sa Wikimedia Language Diversity Hub, sa suporta ng Wikitongues.

Sa pangunguna ng Mercator European Research Center, ang kumperensya ay nagbigay ng isang masiglang plataporma upang makipagpalitan ng mga ideya, matuto mula sa mga inisyatiba na hinimok ng pamayanan, at tuklasin ang mga makabagong estratehiya para sa pagbabagong-buhay ng wika. Dito ibinabahagi ko ang ilan sa mga pinaka-nakakahimok na pananaw mula sa kaganapan at iniisip kung paano nauugnay ang mga ito sa pangako ng Wikimedia sa pagkakaiba-iba ng wika at sa gawain ng Language Diversity Hub.

Pagbibigay-buhay ng Wika na Hinihimok ng Pamayanan

Ang isang pangunahing tema ay ang kapangyarihan ng mga proyektong pinamumunuan ng pamayanan sa pangangalaga ng wika. Ang mga aktibista at pinuno ng pamayanan mula sa mga rehiyon tulad ng Friesland, Basque Country, at mga teritoryo ng Sami ay nagbahagi ng matagumpay na mga programa na umaakit sa mga nakababatang henerasyon at nagpapatibay sa mga ugnayan ng pamayanan. Kasama sa mga proyektong ito ang mga language immersion camp, produksyon ng lokal na media sa mga minoryang wika, at mga sesyon ng pagkukuwento na nag-uugnay sa mga nag-aaral ng wika sa mga katutubong nagsasalita.

Isang natatanging halimbawa ang nagmula sa Friesland, kung saan isinasama ng mga programang pang-edukasyon ang wikang Frisian sa lahat ng antas, mula preschool hanggang unibersidad. Ang pamamaraang ito ay nagpakita ng masusukat na tagumpay, na may makabuluhang pagtaas sa pagiging matatas ng Frisian sa mga kabataan at lumalagong pagtanggap sa Frisian bilang pang-araw-araw na wika. Ang ganitong mga pagkukusa na nakaugat sa pamayanan ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang nakaka-engganyo na mga lokal na tinig sa pagpapanatili ng isang wika at nang pag-embed nito sa pang-araw-araw na pamumuhay.

Pananaliksik sa Multilingualism at Cognitive Benefits

Ang kumperensya ay nagharap din ng pananaliksik na nagpapakita ng mga pakinabang sa kognitibo at pangkultura ng multilinggwalismo, lalo na sa mga multilinggwal na rehiyon sa Europa kung saan magkakasamang nabubuhay ang minorya at mayorya ng mga wika. Ang mga pag-aaral mula sa mga linguist sa Catalonia at Wales ay nagpakita na ang multilinggwal na edukasyon ay hindi lamang nagpapalakas ng mga wikang minorya ngunit pinapabuti din ang kahusayan ng mga mag-aaral sa mga nangingibabaw na wika at pinalalakas ang kakayahang umangkop sa cognitive. Pinatitibay nito ang ideya na ang pagkakaiba-iba ng wika ay dapat makita bilang isang benepisyo sa lipunan, at hindi isang hadlang.

Ang pananaliksik na ito ay malalim na sumasalamin sa misyon ng Wikimedia na suportahan ang pagkakapantay-pantay ng kaalaman. Sa pamamagitan ng pagbibigay ng access sa nilalaman mula sa mga hindi kinakatawan na wika, hinihikayat namin ang pagkakaiba-iba ng wika bilang isang asset sa larangan ng pang-edukasyon at pang-lipunan, na ipinagdiriwang ang mga benepisyong nagbibigay-malay ng pag-aaral sa maraming wika.

Suporta sa Patakaran para sa mga Wikang Minorya

Isang nakatuong sesyon na nakatuon sa mga balangkas ng patakaran para sa proteksyon ng wikang minorya. Binigyang-diin ng mga gumagawa ng patakaran at kinatawan mula sa gobyerno ng Friesland ang pangangailangan para sa mga legal na proteksyon at napapanatiling pagpopondo upang suportahan ang mga wikang minorya. Tinalakay nila ang European Charter for Regional or Minority Languages ​​bilang isang halimbawa ng internasyonal na pakikipagtulungan sa larangang ito. Gayunpaman, binigyang-diin din nila ang kahalagahan ng mga pagsisikap at pagsubaybay na pinamumunuan ng pamayanan upang matiyak na ang mga patakaran ay lumikha ng tunay at nasusukat na mga resulta.

Para sa Wikimedia, binibigyang-diin nito ang kahalagahan ng pagtataguyod ng supportive language policies na nagpapahintulot sa mga digital platform tulad nang sa namin na mag-dokumento, magsulong, at pangalagaan ang mga wikang minorya. Sa pamamagitan ng pakikipagsanib-puwersa sa mga policy makers at sa pagpapairal ng pananaliksik, makakatulong kaming tiyakin na matatanggap ng mga minoryang wika ang kinakailangan nilang pangangalaga.

Mga Digital Tools para sa Pagpapanatili ng Wika

Isa sa mga pinakakapana-panabik na aspeto ng kumperensya ay ang pagpapakita ng mga bagong teknolohiya na idinisenyo upang mabigyang suporta ang pangangalaga ng wika. Mula sa mga AI-based translation tools hanggang sa mga mobile app para sa pag-aaral ng wika, ang mga inobasyong ito ay nagbubukas ng mga bagong paraan para maabot ang mas malawak na madla at gawing higit na madali ang mga mapagkukunan ng wika. Ang mga open-source na platform, lalo na, ay makitang mahalaga sa gawaing ito, na sambuong umaayon sa mga kinahahalaganan ng Wikimedia sa pagiging mapag-bukas at mapag-kapwa.

Ang Language Diversity Hub at Wikitongues ay nagpasimuno ng open, community-driven models para sa dokumentasyon ng wika. Nakikita kung gaano kabilis ang pag-unlad ng teknolohiya, mayroon na ngayong mas malalaking pagkakataon kaysa dati para sa atin na isama ang mga digital tools na sumusuporta sa mga endangered and minority languages sa mga proyekto ng Wikimedia, tulad ng Wiktionary, Wikisource, at Wikipedia.

Ang tinatanaw: ang kagampanan ng Wikimedia sa Language Diversity

Ang pagdalo sa Mercator Language Conference ay muling nagpatibay ng kahalagahang maaaring gampanan ng mga proyekto ng Wikimedia sa pagsuporta sa pagkakaiba-iba ng wika. Bilang mga pamayanan ng Wikimedia, tayo ay nasa isang natatanging kalagayan upang mabigyang kapangyarihan ang mga nagsasalita ng mga minoryang wika, na tumutulong na idokumento ang kanilang kaalaman, kasaysayan, at kultura sa isang pandaigdigang saklaw. Ang aming misyon ay naaayon sa misyon na tinatanaw sa kumperensyang ito: ang makitang umunlad ang mga wika hindi lamang bilang mga kultural na kayamanan kundi bilang mahalagang bahagi ng ating ibinabahaging kaalaman sa buong mundo.

Sa mga darating na buwan, inaasahan kong tuklasin kung paano natin mailalapat ang mga insight na ito para isulong pa ang ating gawain sa Wikimedia Language Diversity Hub. Sa pagsumamo ng pakikipagtulungan sa mga aktibista sa pamayanan, sa pag-galugad ng mga bagong digital tools for language documentation, at sa paghimok ng policy support, maaari nating palakasin ang ating tungkulin bilang isang “digital home for every language“.

Ako ay lubos na nagpapasalamat sa Wikimedia Language Diversity Hub at Wikitongues sa pagsuporta sa aking pakikilahok sa kumperensyang ito. Ito ay isang napakahalagang karanasan, na kumokonekta sa mga masigasig na indibidwal mula sa buong mundo na ibinabahagi ang aming pangako sa pangangalaga at pagtataguyod ng pagkakaiba-iba ng wika. Inaasahan kong ipagpatuloy ang gawaing ito at dalhin ang mga aral na ito sa aming mga pagsisikap na bigyang kapangyarihan ang lahat ng pamayanan ng wika sa mga platform ng Wikimedia.