Şubat sonundaki en son e-postamda, Vakıf liderlerinin, personelinin ve Mütevellilerin planlama sürecimizi şekillendirmeyi amaçlayan görüşmeler sırasında birçoğunuzla konuştuğu Müzakere: 2024 adlı bir girişimin temalarını paylaştım. Wikimedia Vakfı, bugün erken saatlerde, önümüzdeki 2024-2025 mali yılı için Yıllık Plan taslağını yayınladı.
Bu seneki Yıllık Plan, tüm dünya ve Wikimedia Hareketi için belirsizliğin, dalgalanmanın ve karmaşıklığın arttığı bir döneme denk geliyor. Tüm dünyada güvenilir çevrimiçi bilginin rolü giderek daha önemli hale geliyor ve her zamankinden daha fazla tehdit altında. Kuruluşlar ve çevrimiçi platformlar, değişim içinde olan, daha kutuplaşmış ve parçalanmış bir internet ortamında sörf yapmak zorundalar. Sohbet tabanlı arama da dahil olmak üzere, bilgi aramanın yeni yolları ilgi görüyor. Yapay zeka ile makine tarafından üretilmiş içerikler oluşturmanın kolaylığı, Wikimedia’nın insan liderliğindeki, teknoloji destekli bir bilgi sistemi olarak rolü ve Wikimedia’nın finansal modeli için hem fırsatlar hem de risk yaratmakta.
Bu seneki Yıllık Plan taslağı hakkında birkaç gözlem:
- 2030 Stratejisi: Bu zorlu koşullarla yüzleşirken, Hareket’in 2030 Stratejik Yönü, Vakfın yıllık ve çok yıllı planlamalarına rehberlik etmeyi sürdürmektedir. Çevremizdeki dünyada meydana gelen değişiklikler bu yönü her zamankinden daha önemli kılıyor. Özgür bilgi ekosisteminin temel altyapısı olma çağrısı, ilham verici bir sözden daha fazlasıdır – çevremizin değişen manzarasına yanıt olarak projelerimizin ve kuruluşlarımızın sürdürülebilirliğini sürekli olarak değerlendirmenin bir gereğidir.
- Çok yıllık plandan, çok jenerasyonlu planlamaya: Ve daha da ötesini planlamalıyız. 2030’un ötesine bakmak, Vakfın “yararlı bilgilerin … internette ücretsiz olarak, ‘sonsuza kadar’ erişilebilir olmasına” yardımcı olmasını gerektiren misyonumuz için hayati önem taşımaktadır. Bu noktaya kadar projelerimize ve finansal modelimize iyi hizmet eden “bağlantı tabanlı” arama mimarisinden “sohbet tabanlı” arama mimarisine geçiş, daha başlangıç aşamasında olsa da, muhtemelen kalıcı olacaktır. Bunun, insanların çevrimiçi bilgi oluşturma ve tüketme biçimlerindeki kuşak farkının bir parçası olduğuna inanıyoruz. Ortaya stratejik bir paradoks çıkıyor: Wikimedia projeleri internetin bilgi altyapısı için “daha hayati” hale gelirken aynı zamanda internet kullanıcıları için “daha az görünür” hale geliyor. Wikimedia projelerinin gelecekte de başarılı olmasını sağlamak için, gelecek planlamasının kilit alanlarında çok jenerasyonlu bir yaklaşımı dikkate almalıyız.
- Eğilimler: Geçen yıl yaptığımız gibi, Vakıf planlamaya “Dünyanın bizden ve Wikimedia projelerinden şu anda neye ihtiyacı var?” sorusunu sorarak başladı. Anlık, küçük boyutlu bilgilere daha fazla odaklanılması; katkı sağlayıcıları kimi platformlara çekmek için finansal teşviklerin ve diğer teşviklerin artması; bize ve katkı-sağlayıcılarımıza karşı kullanılabilecek platform düzenlemeleri de dahil olmak üzere yasa ve regülasyon düzenlemelerinin yarattığı tehditlerin yanı sıra kamu yararını olumlu yönde geliştirme fırsatları; içerik doğruluğu ve yapay zekanın bilgi ekosistemi üzerindeki etkisi gibi çalışmalarımızı etkileyen dış eğilimler hakkında araştırmalar yaptık.
- Teknoloji desteği: Vakfın dünyanın dört bir yanındaki gönüllüler ve okuyucular için platform sağlayıcı rolünü göz önüne alarak, bu yılki plan da teknolojinin merkezî önemine odaklanmayı sürdürüyor. Vakfın Ürün ve Teknoloji departmanı, önümüzdeki yıl için önceliklerinin nasıl geliştiğine işaret etmek ve geri bildirim ve soruları davet etmek için planın tamamı hazır olmadan önce geçen ay hedeflerini paylaştı. Genel olarak önümüzdeki yıl için çalışmalarımız, bir yandan ilk 10’daki bir küresel web sitesi için gereken sürekli bakımı sağlarken bir yandan da internetteki değişime karşılık verebilmek için geleceğe yönelik yatırımlar yaparak Wikimedia projelerindeki kullanıcı deneyimini iyileştirmeye odaklanıyor.
- İstikrarlı hedefler, sürdürülen işler: Bu yılki planın dört genel hedefi de geçen yılın genel hedefleri (Altyapı, Eşitlik, Güvenlik ve Bütünlük ve Etkililik) ile aynı kalırken, her bir hedef kapsamındaki çalışma ve çıktılar, yıl içinde kaydedilen ilerlemeyi sürdürmektedir. Bu dört hedef bir araya geldiğinde, Wikimedia projelerini mümkün kılan teknolojiyi geliştirmek, küresel topluluklarımızı desteklemek ve etkinleştirmek, değerlerimizi korumak ve bunu önümüzdeki yıl boyunca etkili ve verimli bir şekilde yapmak üzere bir yol haritası teşkil eder.
- Mali durum ve bütçe: Plan, Vakfın mali modeli ve bütçemizle ilgili ayrıntıları da içermektedir. Vakfın bütçesi, yeni gelir artış hızının yavaşladığını gördüğümüz için hali hazırda yapılagelen dengelemeleri yansıtmaktadır. Bu yeni duruma yanıt olarak Vakıf, son iki yılda büyümesini önemli ölçüde yavaşlattı ve geçen yıl personel ve giderlerde kesintiler yaptı. 2022’den bu yana, diğer Hareket kuruluşlarına sağlanan fonlar Vakfın büyüme oranını geçti ve bu yılki plan için de durum aynı.
Son olarak, bu taslak plan, Haziran 2024’te topluluk oylamasına sunulacak olan Hareket Tüzüğü tasarısı hakkındaki topluluk görüşmeleri sırasında ortaya çıkmıştır. Wikimedia Vakfı, yerindenlik ve verimlilik ilkelerine uygun olarak, diğer Wikimedia kuruluşlarının üstlenmek için daha donanımlı olduğu sorumlulukları paylaşmaya ve devretmeye kararlıdır.
Vakıf, Hareket Tüzüğü Hazırlama Komitesi (MCDC) ile düzenli ve doğrudan etkileşimden ve dünya genelindeki birçok paydaşla onları bilgilendirmek ve gelecekteki sorumluluklara ilişkin perspektifleri şekillendirmek için yapılan görüşmelerden yararlanmıştır. Mütevelli Heyeti ve liderlik ayrıca, Vakfın şu andan itibaren ve Hareket Tüzüğü Onay sürecinin sonuçlarından bağımsız olarak statükoda değişiklik yapmaya hazır olup olmadığını değerlendirmek için MCDC de dahil olmak üzere farklı senaryoları tartıştı. Bu işlevleri gönüllülerle birlikte yürütmek üzere şimdiden hazırlıklara başladık, zira değişimde sürelilik zaman alır ve bunu iyi yapabilmek için yapısal değişikliklerin şimdiden dikkatli bir şekilde müzakere edilmeye başlanması gerekecektir:
- Katılımcı kaynak tahsisi:’ 2020 yılında, Vakfa bölgesel kaynak tahsisi konusunda tavsiyelerde bulunmak ve topluluk hibeleri hakkında finansman kararları almak için Bölgesel Hibe Komiteleri oluşturduk. Bu yıl, komitelerden bölgesel dağılım konusunda tavsiyelerde bulunmaları için Vakıfla ortaklık yapmalarını isteyerek kaynak tahsisinde katılımcılığı artıracak ve hibe kararlarında daha fazla eşitlik sağlayacağız.
- Ürün ve Teknoloji Danışma Konseyi Pilot Uygulaması: Bu konsept, mevcut Wikimedia Vakfı Ürün ve Teknoloji Komitesi üzerine inşa edilmiştir ve Teknoloji Konseyi’nin hareket stratejisi girişimini takip etmektedir. Bu yıl, Wikimedia Vakfı’nın Ürün ve teknoloji çalışmalarını incelemek ve tavsiyelerde bulunmak üzere bir pilot uygulama deneyeceğiz.
- Geliştirilmiş İştirak Stratejisi: Geçen yıl Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti irtibat kişileri, Wikimedia Vakfı Ortaklık Stratejisi‘ni geliştirmek üzere İştirak Komitesi, iştirakler ve Vakıf personeli ile çalıştı. Öğrendiklerimizi bu yıl ileriye taşıyacağız ve süreçteki bazı önemli soruları yanıtlayacağız.
Yıllık Plan taslağı açıklamasının uzun formu, hem kapsamlı bir özet hem de diğer sunumlar ve daha kısa özetler için kaynak materyal olarak hizmet edebilmesini sağlamak üzere hazırlanmış 23.000 kelimelik uzun bir metindir. Önümüzdeki haftalarda sizi, görüşlerinizi ve sorularınızı kendi tercih ettiğiniz biçimde paylaşamaya davet edeceğiz: Meta’da wiki ortamında, köy çeşmelerinde ve tüm dünyada, toplulukların ev sahipliği yaptığı sanal topluluk görüşmelerine katılarak.